คู่มือการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น

                    หนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สุด ที่ มท 0810.3/ว5797 เรื่อง ซักซ้อมแนวทางการจัดทำและประสานแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี (พ.ศ.2561-2564) ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559
ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2548 กำหนดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จัดทาแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาและแผนพัฒนาสามปี โดยแผนพัฒนาสามปีให้จัดทาและทบทวนให้แล้วเสร็จภายในเดือนมิถุนายนก่อนงบประมาณประจาปี นั้น

                    กระทรวงมหาดไทยพิจารณาแล้วเห็นว่า การจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ผ่านมา ห้วงระยะเวลาของการจัดทาแผนพัฒนาฯไม่สอดคล้องกับแผนพัฒนาจังหวัด ซึ่งตามพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ พ.ศ. 2551 กำหนดให้แผนพัฒนาจังหวัดมีระยะเวลาสี่ปีและการจัดทาแผนพัฒนาของ อปท. ต้องสอดคล้องกับแผนพัฒนาจังหวัด จึงได้ดำเนินการจัดทำระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทำแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยได้ลงนามในระเบียบดังกล่าว เมื่อวันที่ 21 กันยายน 2559 โดยระเบียบกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2559 มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป มีสาระสำคัญ ดังนี้

                    1. ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตรวจสอบองค์ประกอบของคณะกรรมการพัฒนาท้องถิ่นให้เป็นปัจจุบัน
                    2. การจัดประชุมประชาคมท้องถิ่น ให้ใช้รูปแบบการจัดประชุมประชาคมท้องถิ่นตามแนวทางหนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สุด ที่ มท 0810.2/ว 0600 ลงวันที่ 29 มกราคม 2559 หรือดาเนินการประชุมประชาคมท้องถิ่นตามรูปแบบที่เห็นว่าเหมาะสม ทั้งนี้จะต้องเป็นไปตามมาตรา 69/1 ของพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537 สาหรับองค์การบริหารส่วนตำบล ตามมาตรา 50 วรรคสอง ของพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 สาหรับเทศบาล และตามมาตรา 45/1 ของพระราชบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด พ.ศ.2540 สาหรับองค์การบริหารส่วนจังหวัด ทั้งนี้สัดส่วนของการประชุมประชาคมท้องถิ่นไม่ควรน้อยกว่าแนวทางหนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สุด ที่ มท 0810.2/ว 0600 ลงวันที่ 29 มกราคม 2559 กำหนดไว้

                    3. การจัดประชุมประชาคมท้องถิ่น ให้ดาเนินการภายใต้หลักประชารัฐ โดยกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่ ในการร่วมคิด ร่วมทาร่วมตัดสินใจ ร่วมตรวจสอบ ร่วมรับประโยชน์ ร่วมแก้ปัญหา ปรึกษาหารือแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อแก้ปัญหาสาหรับการพัฒนาท้องถิ่นตามอำนาจหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและทาให้การดาเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีความสุจริต โปร่งใส ถูกต้อง มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และคุณภาพ โดยขอให้นายอำเภอบูรณาการหน่วยงานต่าง ๆ ในพื้นที่ในลักษณะประชารัฐ เพื่อนาปัญหาความต้องการที่ได้จากการจัดประชุมประชาคมท้องถิ่นไปเป็นข้อมูลในการดาเนินการของหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อไม่ให้เกิดความซ้ำซ้อนในการทางาน

                    4. ในการจัดทาแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอาจใช้ข้อมูลจากแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาและแผนพัฒนาสามปีฉบับปัจจุบันมาทบทวนและปรับใช้ในการจัดทาแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี (พ.ศ. 2561-2564) โดยต้องดาเนินการให้เป็นไปตามขั้นตอนของระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 โดยในระยะเริ่มแรกของการจัดทาแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี ให้จัดทาประชาคมท้องถิ่นในระดับตำบล สาหรับองค์การบริหารส่วนตำบลและเทศบาล ระดับชุมชนเมือง สาหรับเทศบาลเมือง ระดับชุมชนนครสาหรับเทศบาลนคร และระดับจังหวัดสาหรับองค์การบริหารส่วนจังหวัด ทั้งนี้สาหรับเมืองพัทยาให้พิจารณาใช้รูปแบบของเทศบาลนคร

                    เพื่อให้แผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปีนาไปสู่การปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใช้แผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี เป็นกรอบในการจัดทำงบประมาณรายจ่ายประจาปี งบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และงบประมาณจากเงินสะสม โดยนาโครงการพัฒนาในแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปีไปจัดทางบประมาณตามปี ที่กำหนดไว้ เช่น การจัดทางบประมาณรายจ่ายประจาปี พ.ศ. 2561 ให้นาโครงการพัฒนาในแผนพัฒนาท้องถิ่น ปี 2561 ไปใช้ กรณีที่จะนาโครงการพัฒนาที่อยู่ในปี พ.ศ. 2562, 2563 หรือ 2564 ไปดาเนินการ จะต้องเข้าสู่ขั้นตอนของการเพิ่มเติม หรือเปลี่ยนแปลงแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี ตามระเบียบกระทรวง มหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559

                    1. ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอำเภอกากับดูแลให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดาเนินการจัดทาแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปี และการนาแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปีเป็นกรอบในการจัดทางบประมาณรายจ่ายประจาปี งบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม งบประมาณจากเงินสะสม การใช้จ่ายงบประมาณตามแผนความต้องการของงบลงทุนเพื่อพัฒนาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหรือเงินอุดหนุนเฉพาะกิจ การตั้งงบประมาณอุดหนุนแก่หน่วยงานอื่น โดยถือเป็นสาระสำคัญที่ต้องพิจารณาโดยรายละเอียดของโครงการพัฒนาในข้อบัญญัติ/เทศบัญญัติ และงบประมาณรายจ่ายดังกล่าวต้องสอดคล้องกับโครงการพัฒนาในแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปีก่อน ให้ความเห็นชอบ

                    2. การจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นสี่ปีขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ประกอบด้วย ปัตตานี ยะลา นราธิวาส และ 4 อำเภอของจังหวัดสงขลา (อำเภอจะนะ อำเภอเทพา อำเภอนาทวี และอำเภอสะบ้าย้อย) ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดพิจารณากากับดูแลให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดทาแผนพัฒนาให้เหมาะสมกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในพื้นที่ แต่ทั้งนี้ต้องคำนึงถึงระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจัดทาแผนพัฒนาขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2548 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2559 แนวทางการจัดทาและประสานแผนพัฒนาท้องถิ่นที่กระทรวงมหาดไทยกำหนด เป็นหลัก

                    3 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใดไม่ปฏิบัติตามระเบียบและหนังสือสั่งการของกระทรวงมหาดไทยที่เกี่ยวกับการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นให้ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอำเภอในฐานะผู้กำกับดูแลองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามกฎหมาย พิจารณาดำเนินการแก่ผู้ที่เกี่ยวข้องตามควรแก่กรณี